آغاز ثبت نام مدرسه بهاره توسعه پایدار 98

ثبت نام مدرسه بهاره توسعه پایدار سال 1398، شروع شده است. انشالله این دوره از مدرسه، یک بازطراحی قابل توجه در مباحث خواهد داشت. پس از برگزاری موفقیت آمیز 4 دوره فصلی مدرسه توسعه پایدار در طول سال گذشته، حالا دلگرم هستیم که این مسیر را با قدرت بیشتری ادامه دهیم. اگر قصد ثبت نام در این دوره را دارید، توجه کنید که 10 درصد تخفیف برای ثبت نام زودهنگام تا 10 اردیبهشت درنظر گرفته شده است. در این دوره نیز به مانند دوره های قبلی، بخش ویژه ای از مدرسه به بررسی نقش بخش خصوصی در تحقق توسعه پایدار و مباحث مرتبط نظیر مسئولیت اجتماعی سازمانها و کارآفرینی اجتماعی اختصاص دارد. 

اطلاعات بیشتر را در وبسایت مدرسه توسعه پایدار به نشانی www.sdschool.ir می توانید ببینید.

بشاگرد و داستان دنباله دار محرومیت زدایی

چند شب پیش، داشتم مستندی را راجع به منطقه محروم بشاگرد می دیدم. بشاگرد در شمال استان هرمزگان قرار دارد و جایی است که احتمالا اسمش را بسیار شنیده اید به ویژه در کنار واژه «محرومیت». بشاگرد در تمام سالهای پس از انقلاب، نماد محرومیت بوده و هست. منطقه ای با آب و هوای خشک و خشن و فقر گسترده و بیکاری بالا که اغلب مردم تنها با کمک های نهادهای حمایتی زندگی می کنند. مستندی که دیدم از مجموعه «خرم شهر» بود و به داستان تلاش های مرحوم حاج عبدالله والی در این منطقه اختصاص داشت. حاج عبدالله والی در اوایل دهه 60 به این منطقه آمد و عمر خود را صرف کمک به پیشرفت و محرومیت زدایی آن کرد. مستند بشاگرد من را بسیار به فکر فرو برد. بعد از دیدنش و قبل از خوابیدن، مدام به این فکر می کردم که کاش می شد با این بضاعت محدودمان برای بشاگرد می توانستیم کاری کنیم و این سوال برایم وجود داشت که خب چه کاری؟

فردای آن روز یک قرار از پیش تنظیم شده با آقای رضا درمان، مدیرعامل جامعه یاوری فرهنگی داشتم تا راجع به برخی حوزه های همکاری پیش رو صحبت کنیم. به طور اتفاقی متوجه شدم که آقای درمان در چند روز گذشته سفری به هرمزگان و بشاگرد داشته و دست بر قضا ایشان هم به این فکر می کند که جامعه یاوری فرهنگی چه کمکی به بشاگرد می تواند انجام دهد. تلاقی این اتفاق ها را به فال نیک گرفتم و آن را نشانه ای دیدم که بایستی این مسیر را ادامه داد. سرتان را درد نیاورم. چند ساعت صحبت من و آقای درمان راجع به بشاگرد، ماجرای اصلی جلسه مان را به فراموشی سپرد و در پایان به این جمع بندی رسیدیم که مدرسه توسعه پایدار، یک همایش اختصاصی برای بشاگرد برگزار کند. همایشی که در آن به طور خیلی جدی و بی پرده به بازخوانی چند دهه فعالیت های محرومیت زدایی در بشاگرد بپردازیم و آن را در بوته نقد بگذاریم. همایشی با حضور همه ذی نفعان و دست اندرکاران حال و گذشته بشاگرد؛ همایشی که قرار است محلی باشد برای به اشتراک گذاری تجربیات و دانش و درس آموخته هایمان از چند دهه گذشته برای اینکه درسی بگیریم برای آینده.

برای برگزاری این همایش بسیار هیجان زده ایم. در واقع قرار است یکی از نشست های «توسعه پایدار برای ایران» را به این موضوع اختصاص دهیم و البته به واسطه ماهیت ویژه سوژه، آن را فراتر از یک نشست و در قالب همایش برگزار کنیم.

اگر علاقه مند به مشارکت در این همایش هستید(حمایت مالی، حمایت معنوی، مشارکت در ارائه ها و هرگونه کمک در برگزاری) و یا اینکه دوست دارید به عنوان مستمع در آن شرکت کنید، اطلاعات بیشتر را در صفحه ثبت نام رویداد در سایت evand ببینید: evand.com/sdschool

سمینار آموزشی در اتاق بازرگانی

امروز در اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران، به همراه دوست خوبم مهندس اسماعیل علیزاده، سمینار آموزشی مشترکی درباره مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی داشتیم. شرکت کنندگان در این رویداد، ترکیبی از نمایندگان بخش خصوصی و سازمانهای مردم نهاد بودند. ارائه من بیشتر به ارتباط توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمانها اختصاص داشت و سعی کردم در آن رسالت بخش خصوصی در توجه به توسعه پایدار و در قالب مفاهیمی از قبیل مسئولیت اجتماعی سازمانی و پایداری سازمانی را توضیح دهم. البته با توجه به زمان سمینار، مباحث در سطح مقدماتی و بیشتر از جهت آشنایی با این فضا بود. هرچند تجربه این چند ساله من از کار در فضای توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمانها نشان می‌دهد که در همین سطح مقدماتی نیز، هنوز نیاز زیادی به آموزش داریم.

همکاری مشاوره ای در حوزه مسئولیت اجتماعی با یک شرکت خوش نام

زمستان سال 97 برای من با شروع یک همکاری خوب همراه بود. انشالله از هم اکنون با عنوان مشاور مسئولیت اجتماعی با مجموعه ماه‌تاب گستر (که اولین و بزرگترین شرکت خصوصی در زمینه سرمایه گذاری در حوزه ی نیروگاهی و تولید برق کشور است) همکاری خواهم داشت. این همکاری برای من بسیار دلپذیر است؛ چون با مجموعه‌ای کار می کنم که اعتقادی واقعی به فعالیت اجتماعی دارد و به دنبال نمایش و ریاکاری نیست. بدون شک یکی از حرفه‌ای ترین و بهترین سوابق فعالیت در حوزه مسئولیت اجتماعی در سالیان گذشته مربوط به این مجموعه است که در حد توان خود دارد سعی می‌کند رسالت‌های اجتماعی خود را به خوبی انجام دهد. خوشبختانه مدیریت ارشد گروه ماه‌تاب، تعهدی راستین به این مقوله دارد و یکی از برنامه‌های جدی اش در چند سال پیش‌رو، گسترش فرهنگ مسئولیت‌اجتماعی در میان پرسنل و شبکه همکاران و نیز صنعت حوزه فعالیت خود است. برای من که خیلی سخت‌گیرانه، به عنوان مشاور مسئولیت اجتماعی حاضر به همکاری با شرکت‌ها می‌شوم، تجربه همکاری با ماه‌تاب، یک فرصت خوب برای اثرگذاری و البته یادگیری است. انشالله در آینده بیشتر در این باره خواهم نوشت. برای آشنایی با فعالیت‌های حوزه اجتماعی این مجموعه می‌توانید این لینک را ببینید.

توضیح عکس: ماه تاب گستر با همراهی کمیته امداد، اقدام به نصب و بهره برداری پنل های خورشیدی با هدف درآمد زایی برای بانوان سرپرست خانوار شهرستانهای جنوبی کرمان نموده است.

شروع یک همکاری با جامعه یاوری فرهنگی

چند وقتی است که به این فکر افتاده ایم که یکی از نشست های «توسعه پایدار برای ایران» را به بررسی زندگی زنده یاد مجتبی کاشانی اختصاص دهیم. آقای کاشانی، از مدیران موفق فضای کسب و کار در دهه 60 و 70 بودند و خیلی از کسانی که در فضای مشاوره مدیریت کار می کنند ایشان را به خوبی می شناسند. به ویژه از تالیفات و نیز ارائه هایی که در سازمان مدیریت صنعتی داشته اند. اما این تنها وجه خاص آقای کاشانی نیست؛ ایشان شاعری نام آشنا هم هستند. ترانه «همشاگردی سلام» که برای خیلی از بچه های دهه 60 و 70 یادآور بازگشایی مدارس در ابتدای مهر است، شعرش، متعلق به آقای کاشانی است.

اما باز این همه وجوه متمایز آقای کاشانی نیست. شاید اثرگذارترین وجه از فعالیت های ایشان، راه اندازی جامعه یاوری فرهنگی، دیرپاترین و شاید حرفه ای ترین تشکل خیریه در حوزه مدرسه سازی است. تشکلی که در ابتدای دهه 60 متولد شد و امروز بعد از گذشت بیش از سه دهه، استوار و شاداب تر از همیشه هنوز سرپاست و تاکنون بانی ساخت 900 مدرسه در مناطق مختلف کشور شده است و دایره خدمات خود را به بخش های متنوع تری از خدمات آموزشی جهت حمایت از کودکان مستعد مناطق محروم تسری داده است.

اگر جست و جویی در اینترنت بکنید، حتما اشعار و دل نوشته های مجتبی کاشانی را پیدا می کنید. به ذهن مان رسید به ویژه در این زمانه که شرایط اجتماعی و اقتصادی دشوار شده و فضای ناامیدی بر خیلی از جوانان کشور غلبه کرده، معرفی این الگوهای امید و تلاش و ایثار، می تواند راهگشا و الهام بخش باشد برای دغدغه مندان ایران عزیزمان. در طول چند هفته گذشته جلسات خوبی با آقای درمان(مدیرعامل جامعه یاوری فرهنگی) برای برگزاری این نشست داشتیم و انشالله در زمان مناسبی این برنامه را برگزار خواهیم کرد که خبر آن را می توانید از کانال تلگرام مدرسه توسعه پایدار دنبال کنید.

زنده یاد مجتبی کاشانی

کارگاه آموزشی در دانشکده علوم اجتماعی

پنجم دی ماه، مهمان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بودم. این برنامه، یک سمینار آموزشی 4 ساعته، با عنوان «دریچه ای به توسعه پایدار» بود که در آن برای دانشجویان علوم اجتماعی، مباحث منتخبی از دنیای توسعه پایدار را ارائه کردم. از نگاه من، دانشجویان و دانش آموختگان رشته علوم اجتماعی، دغدغه ها و نگاه خاص خود را در مباحث توسعه دارند و البته خارج از فضای تئوریک، نیازمند ارتباط ملموس تری با مباحث عینی و عملی جامعه دارند. گزارشی از این کارگاه، در وبسایت مدرسه توسعه پایدار قابل دسترسی است(کلیک کنید).

پایان مدرسه پاییزه توسعه پایدار

مدرسه پاییزه توسعه پایدار سال 97 هم به پایان رسید. این دوره از مدرسه توسعه پایدار، از نظر تنوع شرکت‌کنندگان، خاص‌ترین دوره ما بود. حضور چند عضو هیئت علمی دانشگاه، نمایندگان و مسئولین واحدهای مسئولیت اجتماعی چند بنگاه اقتصادی معروف کشور، فعالین اجتماعی و نمایندگان تشکل‌های برجسته حوزه محیط زیست و توسعه محلی، غنای ویژه ای به بحث ها داده بود. همچنین حضور و استقبال نمایندگانی از کرسی آموزش محیط زیست یونسکو نیز از نقاط جالب توجه این دوره بود. گزارشی مختصر از این دوره را می توانید در این لینک ببینید.

شهرهای کوچک را چه کنیم؟

چند روز پیش یک تماس داشتم. آقایی از اداره صنعت و معدن شهرستان رامیان با من تماس گرفته بود. شماره من را از پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه شریف گرفته بود و آشنایی اش با ما، به دیدن مستندی بر می گشت که صدا و سیما چند وقت پیش از فعالیت های ما در گلباف پخش کرده بود.

حرفش این بود که شهرشان مسائلی شبیه به گلباف دارد، مضاف بر اینکه بیکاری گسترده و ناامیدی بر روحیه جوانان بسیار اثر بدی گذاشته و این شهر بالاترین آمار خودکشی در استان را نیز دارد. از ما پرسید که اگر بخواهیم کار مشابهی در رامیان انجام دهیم و فعالیت های توسعه ای مرتبطی را تعریف کنیم چه باید کرد. من از ایشان مهلت گرفتم و بعد از یک بررسی، چند روز بعد با ایشان تماس گرفتم و بایسته های کار را توضیح دادم. توضیح دادم که ما به این جور فعالیت ها به چشم تجاری نگاه نمی کنیم، ولی حقوق معمولی همکاران درگیر این پروژه و هزینه های مرتبط نظیر رفت و آمد و برگزاری رویدادهای محلی، به هر حال نیاز به حامی مالی دارد. قرار شد بررسی کنند و به ما خبر دهند.

واقعیت این است که شهرهای زیادی در ایران وجود دارند که شرایط مشابه رامیان و گلباف را دارند. شهرهایی که از جریان اصلی توسعه به حاشیه رانده شده اند و در زیر گرد و غبار فراموشی، به سوی از دست دادن سرمایه های اجتماعی، اقتصادی و انسانی خود حرکت می کنند. چه می توان کرد با این حجم از کار و نیاز؟ بر فرض اینکه داشته باشیم کسانی را که راه حل هایی برای احیای این مناطق و زنده نگه داشتن شان داشته باشند، تعدادشان چقدر است؟ و آیا اصولا تا وقتی ساختارهای کلان اقتصادی-اجتماعی-سیاسی ما در جهت تمرکز گرایی و تضعیف شهرهای کوچک و روستاها عمل می کنند، امیدی به احیای این مناطق هست؟

سوالهای سختی هستند. اما یک چیز، به نظرم مهم و بدیهی است و آن اینکه یک شرط لازم و نه کافی برای برون رفتن از این وضعیت، تلاش برای تمرکز گرایی روز افزون از مدل توسعه کشور است. ما باید بسیج شویم برای تقویت شهرهای کوچک و روستاها. تمرکز همه چیز در تهران، یک شکست برای توسعه پایدار در ایران است. 

بررسی یازده سال تجربه کیسون در حوزه مسئولیت اجتماعی

یکشنبه 9دی، سومین جلسه از نشست های «توسعه پایدار برای ایران» را در میان استقبال خیلی خوب علاقه مندان(ثبت نام 100 نفر و حضور بیش از 70 نفر در برنامه) برگزار کردیم. در این جلسه که در سالن دکتر مشایخی دانشکده مدیریت و اقتصاد شریف برگزار شد، خانم دکتر فرانک نگهدار، مدیر واحد توسعه انسانی پایدار شرکت کیسون به همراه دو نفر از کارشناسان ارشد مجموعه به سخنرانی پرداختند و پس از آن نیز در پنل پرسش و پاسخ، سوالاتی راجع به چگونگی فعالیت های کیسون در حوزه مسئولیت اجتماعی طرح شد.

تجربه کیسون در حوزه مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار از این نظر با بسیاری از شرکت هایی که این روزها گزارش مسئولیت اجتماعی منتشر می کنند یا در تبلیغات شان به این مباحث اشاره می کند، تفاوت دارد که متولیان امر در کیسون، عمیقا به این ارزش ها باور دارند. این موضوع را از صحبتهای خانم دانشور می شد کاملا حس کرد که بخش قابل توجهی از آن به توضیح فلسفه و بینش شرکت به مسئولیت اجتماعی اختصاص داشت. وقتی ایشان از توسعه پایدار صحبت می کرد، می شد کاملا فهمید که با احساس و تعهد صحبت می کند و حرفهایی که می زنند را عمیقا باور دارند و صرفا برایشان یک موضوع کاری نیست.

نکته قابل توجه دیگر در تجربه کیسون که در جلسه هم به آن اشاره کوتاهی کردم این بود که کیسون، تمرکزش را بر توسعه انسانی گذاشته یعنی پیامد این سبک از کار اجتماعی کردن، تربیت انسانهایی است که با مفهوم توسعه پایدار، احساس نزدیکی می کنند و به نوعی لشکری از سربازان توسعه پایدار در محل کار یا خانواده خواهند شد. کیسون عمیقا تلاش دارد که این بحث ها را جزوی از فرهنگ سازمانی خود کند و تا حد خوبی هم توانسته در این مسیر موفقیت به دست آورد.

دعوت می کنم گزارش کامل تری از جلسه را از وبسایت مدرسه توسعه پایدار(اینجا کلیک کنید) مطالعه کنید و اگر دوست داشتید فایل صوتی جلسه را هم از کانال مدرسه توسعه پایدار(اینجا کلیک کنید) دانلود و گوش کنید.

ارائه در کنگره بین المللی تغذیه

روز گذشته در سومین کنگره بین المللی تغذیه که البته پانزدهمین کنگره ملی تغذیه نیز بود، در پنل «صنایع غذایی و تغذیه پایدار» یک سخنرانی داشتم. کنگره بین المللی تغذیه، یکی از بزرگترین و جدی ترین اجتماعات علمی است که من در این سالیان در بین اصحاب دانشگاهی دیده ام و تعلق خاطر زیادی به آن نیز در بین محققان و اساتید این حوزه وجود دارد. موضوع ارائه من، «ضرورت ارتقای جایگاه گزارش دهی پایداری در صنایع غذایی ایران» بود. صنایع غذایی در ایران، در رده «بی تفاوتی» نسبت به فعالیت نظام‌مند در حوزه CSR به سر می برند و برای نمونه هیچ گزارش مسئولیت اجتماعی نیز تاکنون منتشر نکرده اند. در این سخنرانی سعی کردم ضمن تشریح وضعیت موجود، راه کارهایی نیز برای بهبود این وضعیت پیشنهاد دهم.

برای اطلاع علاقه مندان، چکیده این سخنرانی را که در نشریه کنگره نیز منتشر شده است، اینجا قرار می دهم:

"بنگاه‌های اقتصادی، یکی از بازیگران مهم عرصه توسعه پایدار هستند. با بالارفتن دغدغه‌ها راجع به مسائل اجتماعی و محیط زیستی و تقاضای روزافزون ذی نفعان و نیز دولت‌ها، بنگاه‌ها مجبورند که تحت این فشارها نسبت به کاهش پیامدهای محیط زیستی و نیز افزایش سهم‌شان در جامعه با توجه به توسعه پایدار و اتخاذ استراتژی‌های پایداری مناسب اقدام کنند. انتشار گزارش‌های مسئولیت اجتماعی یا گزارش های پایداری یکی از روندهای روبه رشد در بخش خصوصی در پاسخ به انتظارات جامعه در جهت نقش آفرینی بنگاه ها در توسعه پایدار است. این گزارش ها به بیان شاخص های عملکردی و رویکردهای مدیریتی بنگاه ها در قبال پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی فعالیت های خود می پردازند. در حالیکه آمارهای جهانی و منطقه ای حکایت از استقبال گسترده و رو به رشد صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی به گزارش دهی پایداری دارد، با این حال، تنها 4 درصد از 100 بنگاه برتر ایرانی در سال 96 اقدام به انتشار گزارش پایداری کرده اند که سهم صنایع غذایی در این بین، صفر بوده است. این انفعال و شکاف بزرگ در حالی است که صنایع غذایی یکی از بسترسازان مهم تحقق تغذیه پایدار در جامعه هستند. گزارش پایداری از طریق تقویت گفتگو بین ذی نفعان و سازمان، جلب توجه سازمان به موضوعات اساسی پایداری خود، ایجاد انگیزه در میان کارکنان، و بهبود سیستم های اطلاعاتی درون سازمانی می تواند به ارتقای شاخص‌های عملکردی صنایع غذایی در حوزه پایداری منجر شود. این ارائه با نگاهی به وضعیت گزارش دهی پایداری در میان شرکت های برتر بین المللی صنایع غذایی و مقایسه آن با شرکت های ایرانی، به بررسی نقش 1-سیاستگذاری مناسب دولتی 2-مطالبه فعالانه بخش مردم نهاد و 3-آموزش توسعه پایدار برای مدیران و نیز کنشگران اجتماعی، در بهبود وضعیت صنایع غذایی ایران در حوزه گزارش دهی پایداری پرداخته است و پیشنهاداتی در این زمینه ارائه می کند."